«Συ όμως, όταν νηστεύης, άλειψον την κεφαλήν σου, και νίψον το πρόσωπόν σου∙ δια να μην φανής εις τους ανθρώπους ότι νηστεύεις, αλλ’ εις τον Πατέρα σου τον εν τω κρυπτώ∙ και ο Πατήρ σου ο βλέπων εν τω κρυπτώ, θέλει σοι ανταποδώσει εν τω φανερώ»(Ματθαίος,ς΄:17-18

Η νηστεία είναι ένα από τα πνευματικά όπλα που χρησιμοποίησε ο Κύριος όταν πήγε να δοκιμαστεί από τον διάβολο στην έρημο. Ήταν πλήρης Πνεύματος Αγίου και χρησιμοποιώντας ένα επιπλέον όπλο, τον μέχρι τότε γραμμένο λόγο του Θεού, αντιμετώπισε νικηφόρα τις επιθέσεις του σατανά. Μπορεί να ήταν στην έρημο μόνος Του, αλλά με τη δύναμη του Πατέρα Θεού και του Αγίου Πνεύματος και οπλισμένος με τα προαναφερθέντα πνευματικά όπλα, μπόρεσε να σταθεί αποτελεσματικά απέναντι στον εχθρό της ψυχής. Το ίδιο  ισχύει και για όσους έχουμε αναγεννηθεί και γίναμε παιδιά Θεού, μπορούμε να νικήσουμε τον εχθρό της ψυχής μας, όταν χρησιμοποιούμε σωστά τα ίδια πνευματικά όπλα που μας έχει δώσει ο Πατέρας Θεός.

Σ’ αυτό το άρθρο θα ασχοληθούμε με τη νηστεία. Αρχικά λέμε ότι η λέξη νηστεία είναι σύνθετη, από το στερητικό ‘νη’ και το ρήμα ‘εσθίω’, δηλαδή σημαίνει ‘δεν τρώω’.  Βέβαια πρέπει να τονίσουμε ότι η αποχή από τα φαγητά δεν είναι ο σκοπός της νηστείας, αλλά το μέσο για να πλησιάσουμε το Θεό περισσότερο, να ταπεινωθούμε ενώπιον Του ή να πάρουμε απάντηση σε κάποιο σημαντικό αίτημά μας, γι’ αυτό η σωστή νηστεία πρέπει να συνοδεύεται με την εν Πνεύματι Αγίω προσευχή. Δηλαδή με τη νηστεία πλησιάζουμε προσευχόμενοι τον Πατέρα Θεό, θέτοντας την ανάγκη για τροφή σαν δεύτερη προτεραιότητα και ο Ουράνιος Πατέρας μας που βλέπει τον αγώνα που κάνουμε και εφόσον τα κίνητρα και τα αιτήματά μας είναι σύμφωνα με το θέλημά Του, θα μας απαντήσει. Συνεπώς την ημέρα ή τις ημέρες της νηστείας υπάρχει μόνο πνευματικό φρόνημα ώστε να έρθουμε κοντά στην παρουσία του Θεού, να διορθώσουμε όπου χρειάζεται την πνευματική μας πορεία και να ζούμε σύμφωνα με τον λόγο του Θεού.

Πιο συγκεκριμένα κατά τη νηστεία ένα κύριο αίτημα της προσευχής που πρέπει να τη συνοδεύει, είναι να αδειάζουμε από οποιοδήποτε σαρκικό φρόνημα έχουμε  και να εφοδιαζόμαστε με την παρουσία και τη δύναμη του Αγίου Πνεύματος μέσα μας, μιας και είναι γραμμένο: ‘Εάν δε κατοική εν υμίν το Πνεύμα του αναστήσαντος τον Ιησούν εκ νεκρών, ο αναστήσας τον Χριστόν εκ νεκρών θέλει ζωοποιήσει και τα θνητά σώματα υμών διά του Πνεύματος αυτού του κατοικούντος εν υμίν. Άρα λοιπόν, αδελφοί, είμεθα χρεώσται ουχί εις την σάρκα, ώστε να ζώμεν κατά σάρκα• διότι εάν ζήτε κατά την σάρκα, μέλλετε να αποθάνητε• αλλ' εάν διά του Πνεύματος θανατόνητε τας πράξεις του σώματος, θέλετε ζήσει. Επειδή όσοι διοικούνται υπό του Πνεύματος του Θεού, ούτοι είναι υιοί του Θεού’ (Ρωμαίους,η΄:11-14).

Ακόμα και στο καθεστώς της Παλαιάς Διαθήκης ο Θεός μέσω του Προφήτη Ησαΐα, καθόριζε τον σωστό τρόπο νηστείας λέγοντας μεταξύ των άλλων, ‘Ιδού, εν τη ημέρα της νηστείας σας ευρίσκετε ηδονήν και καταθλίβετε πάντας τους μισθωτούς σας. Ιδού, νηστεύετε διά δίκας και έριδας και γρονθίζετε ασεβώς• μη νηστεύετε, καθώς την σήμερον, διά να ακουσθή άνωθεν η φωνή σας. Τοιαύτη είναι η νηστεία, την οποίαν εγώ εξέλεξα; να ταλαιπωρή ο άνθρωπος την ψυχήν αυτού μίαν ημέραν; να κλίνη την κεφαλήν αυτού ως σπάρτον και να υποστρόνη σάκκον και στάκτην εις εαυτόν; νηστείαν θέλεις ονομάσει τούτο και ημέραν δεκτήν εις τον Κύριον; Η νηστεία την οποίαν εγώ εξέλεξα, δεν είναι αύτη; το να λύης τους δεσμούς της κακίας, το να διαλύης τα βαρέα φορτία και το να αφίνης ελευθέρους τους καταδεδυναστευμένους και το να συντρίβης πάντα ζυγόν; Δεν είναι το να διαμοιράζης τον άρτον σου εις τον πεινώντα και να εισάγης εις την οικίαν σου τους αστέγους πτωχούς; όταν βλέπης τον γυμνόν, να ενδύης αυτόν, και να μη κρύπτης σεαυτόν από της σαρκός σου; Τότε το φως σου θέλει εκλάμψει ως η αυγή και η υγιεία σου ταχέως θέλει βλαστήσει• και η δικαιοσύνη σου θέλει προπορεύεσθαι έμπροσθέν σου• η δόξα του Κυρίου θέλει είσθαι η οπισθοφυλακή σου’ (Ησαΐας, νη΄:3-8).

Σ’ αυτό το καθεστώς, όσοι άνδρες κάνανε νηστεία συνήθως φορούσανε σάκο και πενθούσανε, δείχνοντας  έτσι την ταπείνωσή τους, σαν ένδειξη μετανοίας και επιστροφής στο θέλημα του Θεού, όπως π.χ. έκαναν οι άνδρες της Νινευή μετά το κήρυγμα του Ιωνά, για επικείμενη καταστροφή τους. Ο Θεός είδε την έμπρακτη μετάνοιά τους και δεν κατέστρεψε την πόλη τους (Ιωνάς, γ΄:1-10). Ακόμη ο λόγος του Θεού μας συστήνει την Άννα την προφήτισσα που χήρεψε νέα και ενώ ήταν 84 ετών, έκανε νηστείες και προσευχές και δεν απομακρυνότανε από το ιερό νύχτα και ημέρα και ο Θεός την αξίωσε να δει τον Κύριο στο ιερό, όταν Τον έφεραν οι γονείς Του, βρέφος 40 ημερών και να μιλήσει γι’ Αυτόν σε όλους τους παρευρισκομένους (Λουκάς,β΄:37-38).

Με την ενανθρώπιση, το έργο, τη διδασκαλία, τη σταυρική θυσία και την ανάσταση του Υιού του Θεού Ιησού Χριστού, δόθηκε η δυνατότητα σε κάθε άνθρωπο που θα πιστέψει σ’ Αυτόν, να γεννηθεί ‘άνωθεν’ από το Πατέρα Θεό και να γίνει παιδί Του και να λαμβάνει τη σωτηρία της ψυχής του, όταν βαπτίζεται στο νερό, ομολογώντας την πίστη του στον Κύριο (Μάρκος, ις΄:16, Α΄ Πέτρου, γ΄:21). Όμως ενώ η σωτηρία της ψυχής μας προϋποθέτει βασικά την μετάνοια και την πίστη μας στον Κύριο, η διατήρησή της έως του τέλους της επίγειας ζωής μας, προϋποθέτει την πνευματική μας επαγρύπνηση και τον εξοπλισμό μας με την πνευματική πανοπλία που ο λόγος του Θεού αναφέρει (Εφεσίους, ς΄:10-20).  Ο ίδιος ο Κύριος συστήνει τη νηστεία, όταν απαντώντας  στους Φαρισαίους που Τον ρώτησαν γιατί δεν νήστευαν οι μαθητές Του, τους είπε, ‘Μήπως δύνανται οι υιοί του νυμφώνος να πενθώσιν, ενόσω είναι μετ' αυτών ο νυμφίος; θέλουσιν όμως ελθεί ημέραι, όταν αφαιρεθή απ' αυτών ο νυμφίος, και τότε θέλουσι νηστεύσει’ (Ματθαίος,θ΄:15). Συνεπώς μέχρι να έρθει ξανά ο Κύριος καλό είναι στο μέτρο που επιτρέπει η σωματική μας υγεία, η νηστεία να αποτελεί μέρος του τρόπου της ζωής μας, μιας  και μέσω αυτής γίνεται έργο αγιασμού μέσα μας  και επιθυμούμε περισσότερο την παρουσία του Κυρίου.

Όταν τις εντολές  του Θεού τις κάνουμε τρόπο της ζωής μας τότε όλο και περισσότερο επιθυμούμε να είμαστε πιο κοντά Του παρά σε οτιδήποτε άλλο το οποίο θεωρούμε σημαντικό. Αυτό αποδεικνύει ότι ζητάμε πρώτα στη ζωή μας τη βασιλεία και δικαιοσύνη του Θεού και σύμφωνα με την υπόσχεσή Του, θα μας εκπληρώσει και όλες τις άλλες ανάγκες μας (Ματθαίος,ς΄:33).

Επιπλέον λέμε ότι η νηστεία σε συνδυασμό με την προσευχή ενισχύει το πνευματικό χάρισμα που μας έχει δώσει ο Κύριος. Όταν κατέβηκε ο Κύριος από το όρος της μεταμόρφωσης ένας πατέρας Τον πληροφόρησε ότι οι μαθητές Του δεν μπόρεσαν να βγάλουν ένα πονηρό πνεύμα από το παιδί του, οι δε μαθητές Τον ρώτησαν γιατί δεν μπόρεσαν να το βγάλουν. Ο Κύριος τους είπε ότι δεν είχαν πίστη και στη συνέχεια τους πληροφόρησε ότι το γένος αυτό δεν βγαίνει παρά μόνο με προσευχή και νηστεία (Ματθαίος,ιζ΄:14-21). Οπότε με βάση τα λόγια του Κυρίου συμπεραίνουμε ότι πρέπει να υπάρχει συνδυασμός προσευχής και νηστείας και με αυτά τα δύο όπλα εργαζόμαστε το χάρισμα και δυναμώνουμε πνευματικά δια της παρουσίας και ενεργείας του Αγίου Πνεύματος μέσα μας.

Ολοκληρώνοντας λέμε ότι η  νηστεία όταν γίνεται σωστά, έχει ανταπόδοση από τον ουράνιο Πατέρα. Η νηστεία δεν πρέπει να γίνεται σε βάρος της σωματικής μας υγείας, αλλά με  σκοπό να πλησιάσουμε τον Πατέρα Θεό με ταπεινή καρδιά και να λάβουμε από Αυτόν οδηγία, δύναμη Πνεύματος Αγίου και απάντηση  στα σύμφωνα με το θέλημά Του αιτήματά μας. Ας κινούμαστε λοιπόν με βάση τον γραμμένο λόγο που μας λέει  ότι ο Κύριος θέλει να προσευχόμαστε και να νηστεύουμε με κίνητρο να αρέσουμε σ’ Αυτόν και  όχι για την προσωπική μας προβολή. Ας δούμε τη νηστεία σαν μία πνευματική τροφή που μας βοηθάει να αυξηθούμε πνευματικά και ας  μη στεναχωρούμαστε αν κάποια αιτήματά μας δεν έχουν ακόμα απαντηθεί, αλλά να συνεχίσουμε το πνευματικό μας αγώνα με πίστη ότι ο Κύριος θα εκπληρώσει αυτά που μας υπόσχεται. Αμήν!